Soğuk hava deposu; ihtiyaç duyulan gıdaların tazeliğini korumak ve raf ömrünü uzatmak için dış ortam şartlarından izole edilen mekanın soğutma cihazları yardımıyla ideal havanın oluşturulduğu soğuk alanlardır.
Soğuk hava depolarında temel amaç, ürünün görünümü ve iç yapısının bozulmadan ilk gün ki tazeliğini koruyarak uzun süre muhafaza edilmesidir.
- SOĞUK HAVA DEPOLARINDA KAÇ FARKLI SICAKLIK ARALIĞI VARDIR?
Soğuk hava depolarında genel olarak 4 farklı sıcaklık aralığı bulunmaktadır.
Ortam Serinletme: +12°C / +16°C
Genellikle ürün işleme,paketleme ve sevkiyat kısımlarında tercih edilir. Soğuk zincirin halkasının bozulmaması için bu alanların da soğutulması gereklidir. Dikkat edilmesi gereken husus, bu bölümlerde personeller çalıştığından seçilen iç soğutma ünitesinin ses ve hava debisinin insan konforunu etkilememesi gerekmektedir.
Soğuk Muhafaza: -5°C / +8°C
Soğuk odalarda en sık kullanılan sıcaklık aralığıdır. Bu çalışma sıcaklıklarında Taze Meyve ve Sebzeler, Taze Et ve Tavuk Ürünleri, Süt ve Süt Ürünleri, Taze Su Ürünleri, Unlu Mamuller ve Tıbbi İlaçlar muhafaza edilir.
Donmuş Muhafaza: -18°C / -25°C
-40°C ‘de Şoklanan gıdaların, şoklama prosesinden sonra Deepfreeze ( derin dondurucu ) depolarda muhafaza edilmesi gerekir. Bu çalışma sıcaklıklarında Dondurma, Dondurulmuş Meyve,Sebze, Et, Tavuk,Balık Ürünleri ve Dondurulmuş Unlu Mamuller muhafaza edilir.Son yıllarda donmuş gıda çeşitliliği arttığından bu depolar da çok yaygınlaşmaktadır. Dikkat edilmesi gereken husus, soğutma yükü iyi hesaplanmalı ki donmuş ürünlerde herhangi bir çözülme yaşanmasın.
Şoklama : -35°C / -40°C
Uzun süre muhafaza edilecek gıdaların çekirdek sıcaklığının -18°C’ye düşürülmesi sürecidir. Ürünün Çekirdek sıcaklığı -18°C’ye ulaştıktan sonra Donmuş Muhafaza deposuna sevk edilmelidir. -40°C Şoklama odaları depolama amaçlı kullanılmamalıdır. Bu odalarda dikkat edilmesi gereken husus, soğutma cihazı seçimidir. Soğutma cihazı seçimi yapılırken, ürünün cinsi, miktarı, giriş sıcaklığı, oda ebatları ve hedeflenen şoklama süresi. Şoklama süresi kısa tutulmalı ki gıdanın raf ömrü daha uzun olsun.
- PRATİK SOĞUK HAVA DEPOSU SOĞUTMA YÜKÜ HESABI NASIL YAPILIR ?
Soğuk Oda yapılması düşünülen yerin , En x Boy x Yükseklik ölçüleri çarpılarak, Odanın Hacmi (m3) hesaplanır. Bu hacime göre istenilen çalışma sıcaklığı için aşağıda belirtilen teknik hesap föyünden odanın soğutma yükü hesaplanır. Bu çıkan soğutma yüküne göre uygun cihaz seçimi yapılır.
- SOĞUK HAVA DEPOSU NASIL YAPILIR?
Öncelikle muhafaza edilecek ürünün cinsi ve hedeflenen depolama kapasitesine göre Mimari yerleşim projesi ve takım projeleri çizilir. Daha sonrasında temeli ve çelik konstrüksiyonu veya beton prefabriği tamamlanan inşaatın çatı kaplama işlemi tamamlandıktan sonra, Soğuk Hava Deposu Duvar ve Tavan Panellerinin montajı yapılır. Panellerin montajından sonra zemin yalıtımı döşenir ve hasır çelikli zemin betonu dökülür.
Yukarıdaki işlemlerden sonra Soğuk Oda Kapılarının montajı ve kurulumu yapılır. Son olarak Soğutma cihazının montajı yapılıp devreye alındıktan sonra istenilen sıcaklık derecesine ayarlanıp teslimatı yapılır.
- SOĞUK HAVA DEPOSU FİYATLARI VE MALİYETİ HESAPLAMA
Soğuk Oda maliyet hesaplaması yapılırken aşağıda maddeler halinde detaylı olarak anlatılmış kriterlere göre hesaplama yapılmaktadır. Bunları saymak gerekirse ;
1) Depolanacak Ürün Cinsi (Meyve,Sebze,Et,Süt Ürünleri,Dondurulmuş Ürünler Vb )
2) Depolanacak Miktar (500 Ton, 1.000 Ton, 2.000 Ton, 5.000 Ton Vb)
3) Tesisin Yapılacağı Yer ve İklim Koşulları
Yukarıdaki temel ve ilave aldığımız bilgiler ve Müşterimizin talepleri doğrultusunda Proje birimimizdeki Uzman Mühendis ekibimiz tarafından hesaplamalar yapılarak Soğuk Hava Deposu Maliyetini çıkartıyoruz.
Bir örnek ile anlatacak olursak ;
Kapasite: 1.500 TON Kapasiteli Nar Soğuk Hava Deposu Maliyeti
Yer: Mersin
Depo Alanı: 1.000 m2 ( 6 adet*167 m2 Soğuk Hava Deposu) Depo Yüksekliği: 7,50 metre
Panel Kalınlığı: 100 mm
Depo Sıcaklığı: +4°C
Bu bilgiler ışığında panel hesaplaması ve cihaz seçimi yaparak Soğuk Hava Deposu maliyet hesaplamasını belirliyoruz.
- SOĞUK HAVA DEPOSU PROJESİ NASIL OLMALIDIR?
İyi ve kullanışlı bir Soğuk Hava Deposu iyi tasarlanmış projeyle mümkündür. Soğuk hava deposu projelerinde ilk yola çıkacağımız bilgi ürünün cinsi ve depolama miktarıdır. Bu temel iki bilgi oldukça önemlidir. Daha sonrasında verilen depolama miktarlarına göre depo alanı belirlenir.
Mesela 1.000 Ton Elma Projesi İçin;
Depolama Sıcaklığı: 0°C
Elma 1 m³ hacimde yaklaşık olarak 200 kg olarak hesap edilir.
1.000 ton elma muhafazası için yaklaşık 5.000 m³’lük bir hacme ihtiyacımız olacaktır.
Elma kasalarını 6’şarlı ve 3 palet şeklinde üst üste koyduğumuzda yükseklik 600 cm olacaktır. Üstten evaporatör fanları için 100 cm havalandırma boşluğu hesap edecek olursak İç net yüksekliğin minimum 700 cm olması gerekmektedir.
5.000 m³ ÷ 7 m yükseklik = 715 m²’lik bir alana ihtiyaç vardır.
715 m² tek başına büyük bir depo olacağından kullanışlı olması için 120 m² alanında x 6 adet eşit kapasitede depo tasarlıyoruz.
6 adet deponun 3’ü sağ 3’ü sol olacak şekilde ortada 5 metre genişlikte koridor bırakarak Soğuk Hava Deposu Projesi tasarlayabiliriz.